wsparcie innowacyjności i przedsiębiorczości
zamek cieszyn
W 2021 r. Zamek zatrudniał 21 osób na 17,92 etatu, w tym wynagrodzenia 7 osób (5,42 etatu) pokrywane były z dotacji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego. Dodatkowo Zamek zlecał usługi stałe, związane m.in. z obsługą prawną, ochroną budynków, sprzątaniem.
W marcu na emeryturę przeszła wieloletnia dyrektorka Zamku Ewa Gołębiowska. Do czasu wyboru nowego dyrektora pełniącymi obowiązki były Lubomira Trojan (w okresie 01-28.04.2021) oraz Wioletta Beczek (od 29.04 do 31.07.2021). Od 1 sierpnia 2021 r. Dyrektorem Zamku jest Magdalena Chorąży-Suchy.
W Zamku Cieszyn mają swoje siedziby:
Stowarzyszenie Delta Partner,
biuro prawne,
biuro tłumaczeń marketingowych,
pracownia architektoniczna,
Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej TRITIA,
oraz Stowarzyszenie Kultura na Granicy.
Łącznie wynajmowanych jest 400 m2 powierzchni biurowej (85% wszystkich pomieszczeń biurowych).
W zamkowych przestrzeniach prowadzą usługi: kawiarnia Presso, herbaciarnia Laja i pokoje gościnne „8 POKOI”. Działają także fundacje: Lepszy Świat, Petrklíč help oraz Punktum Montessori, prowadzące niepubliczne przedszkole.
Szkolenia i spotkania
W 2021 r. zorganizowano spotkania, szkolenia i warsztaty:
szkolenie dotyczące wybranych zmian w podatku VAT - współpraca z Izbą Skarbową w Katowicach - 26 uczestników;
szkolenie Prosty plan marketingowy w 12 krokach, w którym wzięło uczestniczyło 46 osób;
we wrześniu, listopadzie i grudniu zrealizowano cykl szkoleń on-line (w spotkaniach wzięło udział łącznie 42 uczestników) prowadzonych przez ekspertów w ramach Firmy Jutra - programu edukacyjno-rozwojowego Google i Polskiego Funduszu Rozwoju. W programie zrealizowano tematy:
Google Moja Firma - jak dotrzeć do klientów w okolicy?,
Popraw widoczność w lokalnych wynikach wyszukiwania,
Strona mobilna - 11 elementów ważnych dla e-commerce;
w ramach Światowego Tygodnia Przedsiębiorczości dla młodzieży cieszyńskich szkół (73 uczniów) zorganizowano:
wykład - Praktyczna lekcja przedsiębiorczości oraz warsztaty „Czy nasze otoczenie może być lepiej zaprojektowane?”
warsztat - Wprowadzenie do projektowania usług;
zorganizowano cztery edycje on-line z cyklu: ABC Przedsiębiorczości, kierowanych do osób planujących założenie własnych firm - łącznie 119 uczestników;
tygodniowe szkolenie z zakresu kompetencji projektowych na zlecenie Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach dla grupy 20 nauczycieli akademickich.
Szkolenie Prosty plan marketingowy w 12 krokach
Szkolenie ABC Przedsiębiorczości
Plakat Światowego Tygodnia Przedsiębiorczości w Cieszynie
Punkt konsultacyjny
Zgodnie z umową zawartą z Funduszem Górnośląskim w Zamku Cieszyn jest prowadzony Punkt Obsługi Klienta finansowany w ramach dwóch projektów: Wsparcie rozwojowe MŚP w Województwie Śląskim oraz Dotacje dla MŚP na usługi rozwojowe. Z uwagi na pandemię konsultacje są realizowane on-line.
Kontynuowano współpracę z Lokalnym Punktem Informacyjnym Funduszy Europejskich prowadzonym przez Stowarzyszenie Bielskie Centrum Przedsiębiorczości. W konsultacjach udział wzięło w okresie od lipca do listopada 2021 r. łącznie 16 osób. W pozostałych miesiącach z uwagi na pandemię konsultacje stacjonarne były zawieszone.
W takcie Światowego Tygodnia Przedsiębiorczości zrealizowano Konsultacje biznesowe dla przedsiębiorców oraz osób planujących założenie firmy - z tej formy wsparcia skorzystały 2 osoby.
Konsultowano także wnioski o dofinasowanie na otwarcie działalności gospodarczej prowadzone bezpośrednio przez pracownika Działu Przedsiębiorczości - zrealizowano 11 godzin konsultacji.
Konsultacje biznesowe w ramach Światowego Tygodnia Przedsiębiorczości
AKADEMICKI INKUBATOR PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
W styczniu 2021 r. Fundacja AIP zrezygnowała z prowadzenia stacjonarnych punktów co-workingowych - jeden z nich funkcjonował w Zamku Cieszyn od 2019 roku.
Sieć Regionalnych Obserwatoriów Specjalistycznych
W 2021 r. Zamek Cieszyn wraz z Akademią Sztuk Pięknych w Katowicach oraz Akademią WSB w Dąbrowie Górniczej, występującymi w charakterze partnerów, zwrócił się do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego z propozycją przystąpienia do Sieci Regionalnych Obserwatoriów Specjalistycznych w obszarze designu. W trakcie roku miały miejsce prace przygotowawcze związane z przystąpieniem do Obserwatorium i kompletowaniem niezbędnej dokumentacji. Partnerzy spotykali się, by przedyskutować wstępne zasady działania obserwatorium.
Celem nowego obserwatorium byłoby monitorowanie designu na Śląsku, rozumianego jako narzędzie tworzenia nie tylko atrakcyjnych produktów i usług, ale także lepszej przestrzeni publicznej oraz innowacji społecznych w kontekście stojących przed województwem wyzwań związanych z: kryzysem klimatycznym i demograficznym, koniecznością pobudzania innowacyjności i ciągłego podnoszenia jakości życia.
Obserwatorium ma zajmować się również badaniem potrzeb przedsiębiorców i sektora publicznego, monitorowaniem sytuacji rynkowej projektantów i absolwentów, śledzeniem trendów oraz określaniem interakcji zachodzących na styku przedsiębiorczości i innowacyjności.
Projekt: INTRIDE-Soft, Digital and Green Skills for Smart Designers: Designers as Innovation TRIggers for SMEs in the manufacturing sector
W 2021 r. kontynuowano współpracę w ramach projektu: INTRIDE-Soft, Digital and Green Skills for Smart Designers: Designers as Innovation TRIggers for SMEs in the manufacturing sector (2020-2022).
Zamek Cieszyn wraz z Akademią WSB stanowi polski trzon tego międzynarodowego projektu, którego partnerami są podmioty oraz uczelnie wyższe z Hiszpanii, Włoch i Rumunii.
Celem projektu jest opracowanie i przetestowanie nowego programu nauczania studentów, którzy mają zdobyć kompetencje i umiejętności, odpowiadające na rzeczywiste potrzeby małych i średnich firm. Udało się wypracować wspólny program studiów podyplomowych, w ramach którego pracownicy Zamku Cieszyn prowadzili dwa moduły:
Między recyklingiem i upcyklingiem oraz Innowacje przez design - zarządzanie designem w biznesie,
a także warsztat: Projektowanie usług jako narzędzie innowacji.
W czerwcu w Zamku odbył się warsztat z udziałem przedsiębiorców, służący weryfikacji planowanych modułów oraz dostosowaniu ich do realnych potrzeb firm. W grudniu odbyło się spotkanie robocze projektu w Zamku Cieszyn. Spotkanie, z uwagi na pandemię miało charakter hybrydowy. Podczas spotkania ostatecznie przyjęto do realizacji program studiów podyplomowych. Ponadto w grudniu rozpoczęto nabór uczestników - studentów i przedsiębiorców, którzy wezmą udział w pilotażowym programie.
Dział Wzornictwa
Dział Wzornictwa uczestniczy w projektach europejskich, ale też zajmuje się organizowaniem wydarzeń, które pokazują wartość dobrego projektowania w rozwiązaniach ważnych dla firm, ale także życia społecznego.
16. URODZINY ZAMKU CIESZYN
W nieznane! - pod takim hasłem odbyły się symboliczne urodziny - z uwagi na reżim sanitarny panele dyskusyjne zorganizowano w wersji online. Urodzinowe wystąpienia i dyskusje dotyczyły m.in. projektu Nowy Europejski Bauhaus, który ma łączyć design, ekologię, dostępność społeczną i cenową oraz inwestycje po to, by wesprzeć realizację Europejskiego Zielonego Ładu, a także Amsterdam Doughnut City, idei odwołującej się do modelu ekonomicznego zakładającego m.in. że gospodarki nie mogą rosnąć w nieskończoność.
Zamkowe urodziny były okazją, by zainaugurować w przestrzeni Cieszyna symboliczne Przystanki- autorskie projekty niosące nadzieję, a będące pretekstem do indywidualnych spacerów po mieście. Urodzinom Zamku towarzyszyło symboliczne otwarcie wystawy (w witrynach budynku) związanej z międzynarodowym przeglądem prac dyplomowych młodych projektantów z uczelni z Polski, Czech, Słowacji i Węgier - Graduation Projects. Pandemia uniemożliwiła spotkanie na żywo z autorami dyplomów, dlatego powstał film prezentujący ich prace. W maju film został zaprezentowany podczas festiwalu Zlin Design Week, który również odbył się online.
Graduation Projects
Jednym z celów jest łączenie młodych, wchodzących na rynek projektantów i przedsiębiorców, potencjalnie zainteresowanych nowymi, ciekawymi projektami.
GRADUATION PROJECTS 2020 - Wystawa, otwarta od 20 marca do 7 maja 2021 r. prezentowała najlepsze dyplomy absolwentów uczelni projektowych krajów wyszehradzkich. Pandemia uniemożliwiła spotkanie na żywo z autorami dyplomów, dlatego powstał film prezentujący ich prace. W maju film został pokazany podczas festiwalu Zlin Design Week, który również odbył się online. Do 19. edycji przeglądu zgłoszono 243 dyplomów. Szacuje się że wystawę zobaczyło ok. 1.000 osób.
GRADUATION PROJECTS 2021 - od września do końca października 2021 r. prowadzono nabór dyplomów do kolejnej 20. edycji przeglądu. Zgłoszono 312 dyplomów, z których jury zakwalifikowało do wystawy 30 prac. Wystawa prac została otwarta 11 marcu 2022 r.
Wystawa Graduation Projects, fot. Rafał Soliński
Wystawa Graduation Projects, fot. Rafał Soliński
KONKURS ŚLĄSKA RZECZ
Konkurs promuje inwestowanie w dobre projektowanie, które dzięki innowacyjności i funkcjonalności wpływa na poprawę jakości życia we wszystkich obszarach.
16. edycja konkursu zaowocowała zgłoszeniem przez projektantów i producentów, przedsiębiorców, instytucje publiczne i organizacje pozarządowe 45 projektów. W wyniku obrad jury 36 zgłoszeń uzyskało nominację do prezentacji na wystawie:
16 - w kategorii produkt,
14 - w kategorii grafika użytkowa,
2 - w kategorii usługa
i 4 - w wystawiennictwo.
Spośród nich 3 uzyskały nagrody główne Śląska Rzecz 2020 w kategoriach produkt, grafika użytkowa oraz wystawiennictwo. Przyznano 1 wyróżnienie.
Nagrody zdobyli: Metbox Kurpas z Orzesza za przyczepę do przewozu psów z aneksem sypialnym (kategoria: produkt); Justyna Kucharczyk i Agnieszka Nawrocka (Tukej) oraz Anna Pohl za system informacji wizualnej dla budynków ASP w Katowicach (kategoria: grafika użytkowa); ekipa Centrum Sztuki Współczesnej Kronika w Bytomiu za wystawę „Życie ludzi” (kategoria: wystawiennictwo). Do udziału w wystawie nominowano m.in. projekt identyfikacji wizualnej marki Dziki Smak (Etnologowanie Piotr Mojżyszek, Cieszyn), modułowe meble szkolne (Zakład Produkcyjno-Handlowy Pilch, Ustroń), krzesła Archer oraz La Benda (Paged Meble, Jasienica), dwa modele specjalnych samochodów ratowniczo-gaśniczych (SZCZĘŚNIAK Pojazdy Specjalne, Bielsko-Biała), Przeplatanki Dottka (Małgorzata Pękala Design, Bielsko-Biała), linię uniwersalnych skrzynek narzędziowych oraz identyfikację marki Kistenberg (Prosperplast, Rybarzowice).
Gala wręczenia nagród 16. edycji konkursu „Śląska rzecz" odbyła się 9 lipca 2021 r. Wystawę odwiedziło ok. 2 tys. osób.
Laureaci konkursu „Śląska Rzecz” w 2021 roku, fot. Marcelina Wróbel-Urbaś
Śląska Rzecz – wystawa pokonkursowa w Zamku Cieszyn (prezentowana 9.07-12.09.2021), fot. Marcelina Wróbel-Urbaś
Projekt: Dobre Innowacje
2021 rok był poświęcony realizacji kolejnych etapów projektu: DOBRE INNOWACJE w ramach programu „Polska dostępna - dostępność do zaprojektowania”. Zamek Cieszyn jest parterem projektu i jednym z Inkubatorów Innowacji, a liderem jest Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Gospodarczych Delta Partner.
Celem programu jest wspieranie innowacyjnych projektów społecznych, mających na celu zwiększenie dostępności usług i produktów dla osób starszych i niepełnosprawnych. Do etapu opracowania i testowania zostało wybranych 20 najwyżej ocenionych pomysłów, które zostały zgłoszone w pierwszym naborze. W czerwcu autorzy pomysłów wzięli udział w organizowanych przez Zamek Cieszyn stacjonarnych warsztatach dotyczących metody design thinking oraz dostępności, odwiedzili też Fundację Rozwoju Przedsiębiorczości Społecznej „Być Razem” w Cieszynie, wspierającej podmioty ekonomii społecznej.
Jednocześnie w maju zakończył się drugi nabór wstępnych pomysłów na innowacje społeczne. Wpłynęło 80 pomysłów, z których ostatecznie wybrano do opracowania i testowania 20. W grudniu Zamek Cieszyn rozpoczął realizację cyklu warsztatów online dla innowatorów - pierwsze dwa dotyczyły promocji oraz pozyskiwania funduszy na innowacje.
DESIGN4INNOVATION
W październiku 2021 r. miała miejsce w Cieszynie wizyta studyjna międzynarodowych partnerów projektu DESIGN4INNOVATION. Goście wzięli udział w warsztatach projektowych poświęconych wykorzystaniu designu w politykach regionalnych, mieli też okazję zwiedzić miasto.
Projekt: Creative works with small and remote places (SMOTIES)
Zamek Cieszyn jest partnerem w projekcie: Creative works with small and remote places (akronim: SMOTIES), finansowanym z programu Kreatywna Europa.
To kolejne, wspólne działanie europejskich partnerów tworzących platformę Human Cities. Są nimi instytucje publiczne, uczelnie wyższe, centra projektowe, organizacje pozarządowe, ośrodki badawcze zlokalizowane w 10 europejskich miastach: Mediolan (Włochy), Rejkiawik (Islandia), Ermopouli (Grecja), Funchal (Portugalia), Saint-Étienne (Francja), Graz (Austria), Ljubljana (Słowenia), Tallinn (Estonia), Cieszyn (Polska) i Londyn (Wielka Brytania). Jedynym polskim partnerem jest Zamek Cieszyn.
SMOTIES opiera się na zaangażowaniu lokalnej społeczności i poprzez wspólne działania w przestrzeni publicznej ma przyczynić się do pobudzania aktywności i kreatywności „małych i odległych miejsc”. Jako polski partner jako miejsce działań wybrano Bobrek. W październiku i listopadzie Zamek zorganizował dwa spacery historyczne i jeden przyrodniczy, przybliżające to miejsce. Zainicjował także przeprowadzenie kwerendy historycznej oraz cyklu wywiadów z mieszkańcami.
Zebrane materiały mają posłużyć do dalszych działań w 2022 i 2023 w przestrzeni Bobrka. W 2023 r. planowana jest wizyta partnerów projektu w Cieszynie. Projekt SMOTIES potrwa do października 2024 r.
Wizyta partnerów projektu Human Cities w Basso Monferrato
Spacer przyrodniczy po Bobrku z Aleksandrem Dordą i Henrykiem Linertem, fot. Rafał Smoliński
Nagroda "śląskie Budowanie"
Kapituła konkursu „Śląskie Budowanie” wyróżniła Zamek Cieszyn za propagowanie dobrego designu.
Nagrodę przyznano w kategorii Sztuka i Design w Przestrzeni Publicznej oraz Statuetkę BenchMan. Nagrodzono także Zakład Inżynierii Miejskiej sp. z o.o. w Mikołowie oraz Firmę Fulco System sp. z o.o.
Nagrodę odebrała Magdalena Chorąży-Suchy, dyrektor Zamku Cieszyn podczas XXIII Gali Budownictwa, mającej miejsce 19 listopada 2021 r. w Teatrze Rozrywki w Chorzowie. Galę zorganizowały Śląska Izba Budownictwa i Śląska Okręgowa Izba Inżynierów Budownictwa.